18 Οκτωβρίου 1920 – 18 Οκτωβρίου 2021: 101 Χρόνια Μελίνα

 


Η Μαρία Αμαλία "Μελίνα" Μερκούρη ( 18 Οκτωβρίου 1920 –  6 Μαρτίου 1994) ήταν Ελληνίδα ηθοποιός και πολιτικός. Καταγόταν από φημισμένη οικογένεια πολιτικών. Ηθοποιός βραβευμένη με πλήθος διεθνών βραβείων και παγκόσμιας ακτινοβολίας προσωπικότητα, διετέλεσε υπουργός Πολιτισμού τα έτη 1981—89 και 1993—94 σε όλες τις κυβερνήσεις του ΠΑΣΟΚ, οπότε και όπως τόνισε και ο Ανδρέας Παπανδρέου «άντεξε» και στους 16 ανασχηματισμούς κυβέρνησης που πραγματοποίησε, ενώ υπήρξε η μακροβιότερη Υπουργός Πολιτισμού

Το 1955 υπήρξε η χρονιά - σταθμός της καριέρας και της ζωής της. Ήταν η χρονιά που πρωταγωνίστησε στην πρώτη κινηματογραφική της ταινία, την Στέλλα.
Η ταινία διαγωνίστηκε στο Φεστιβάλ των Καννών και κατά την προβολή της, γνώρισε και ερωτεύτηκε τον Ζυλ Ντασέν, με τον οποίο έμεινε μαζί του, έως το τέλος της ζωής της.

 


Πως είδα εγώ την Μελίνα

 

Από το 1981, λόγω της θέσης μου στην ΕΡΤ2 και την σχέση μου με το ΠΑΣΟΚ, συνάντησα πολλές φορές την Μελίνα όπως την  αποκαλούσαμε.
Ήταν τρομερά απλή.
Χαρακτηριστικό είναι ότι όταν την χαιρετούσες από μακριά γύριζε και σου έστελνε με τα χείλια της ένα φιλί.   Ακούγεται ότι ήταν η μόνη που μπορούσε ανά  πάσα στιγμή να φέρει αντιρρήσεις στον Ανδρέα,  ο οποίος την λάτρευε.
Τον  ερωτεύτηκε και την ερωτεύτηκε ένας διάσημος σκηνοθέτης ο  Ζυλ Ντασέν ή Τζούλη όπως τον αποκαλούσε. Μου έκανε εντύπωση ότι  σε όλες τις επίσημες εμφανίσεις  της Μελίνας ως Υπουργού ο Τζούλη ήταν πάντα 2 μέτρα πίσω'

Στα  μέσα της δεκαετίας του 80 ως Υπουργός βρέθηκε στο Άμστερνταμ,
πρωτεύουσα της Ολλανδίας. Την συνόδευσα μαζί με τον οπερατέρ Βασίλη
Τόσκα  και δύο Κυρίες δημοσιογράφους της ΕΡΤ1 και 2 . Πόσο
απλή ήταν. Ήταν ένας από μας Μερικές φορές κάναμε βόλτες όλοι μαζί
μπροστά στη πλατεία του ξενοδοχείου και οι Ολλανδοί μόλις την έβλεπαν,
άκουγες halo Melina. Και η  Μελίνα πάντα τους απαντούσε.

Είχα αποκτήσει πολύ φιλικές σχέσεις με τη Δέσπω Διαμαντίδου και πέρναγα μερικά απογεύματα στο σαλόνι της στο Κολωνάκι.
Μου μίλαγε τακτικά για την Μελίνα, αφού είχε μια μεγάλη φιλία μαζί της από την
Δραματική σχολή. Μου διηγήθηκε  ότι στο καιρό της δικτατορίας έμενε με τον Ντασέν στο Παρίσι (της είχαν πάρε την υπηκοότητα) σ ένα διώροφο και το ισόγειο  το είχαν δώσει στην Διαμαντίδου για να μένει.

Συζητώντας με την Δέσπω, μου αποκάλυψε ότι κάθε πρωί η Μελίνα κατέβαινε στο σπίτι που έμενε και συζητούσαν τί έγινε στην Ελλάδα την προηγούμενη  μέρα, ποιός  συνελήφθη από την Χούντα, ποιός κακοποιήθηκε κι αν τον ξέρουμε.
Είχε ένα δίκτυο ανθρώπων και τα μάθαινε όλα.
Κάθε μέρα είχε ή μια ομιλία κατά της  χούντας ή κάποια συνάντηση η και πορεία.

 

Μίλησαν για τη Μελίνα

 

20.jpg

 

Anthony Perkins, Αμερικανός ηθοποιός και σεναριογράφος: «Έχει την πιο ασυνήθιστη ζωτική ενέργεια που έχω δει ποτέ σε ηθοποιό. Μεταμορφώνει μια ομάδα ανθρώπων, της δίνει ηλεκτρισμό»

Κώστας Γαβράς, Σκηνοθέτης: «Για να είσαι διεθνής προσωπικότητα, πρέπει να είσαι ο εαυτός σου. Να μην μιμείσαι. Όταν είσαι Έλληνας, να παραμένεις Έλληνας και να κάνεις τα πράγματα με τα δικά σου πολιτισμικά εφόδια. Αυτό έκανε κι η Μελίνα. Έγινε παγκόσμια σταρ και, σε φαντασιακό επίπεδο, θα είναι για πάντα η εικόνα της Ελλάδας.»

Μίκης Θεοδωράκης, Έλληνας μουσικοσυνθέτης: «Η Μελίνα ήταν γεννημένη πολιτικός. Το ζούσε αυτό.
Της άρεσε. Είναι ταλέντο να σου αρέσει ο κόσμος και να αρέσεις στον κόσμο. Και η Μελίνα είχε το ταλέντο αυτό.
Και σαν γυναίκα και σαν πολιτικός. Και κατάφερε πραγματικά να γίνει ένα σύμβολο στην Ελλάδα»


Νίκος Κούνδουρος, σκηνοθέτης: «Η Μελίνα ήταν κοσμοπολίτισσα όταν εμείς ήμασταν βιδωμένοι εδώ, σχεδόν επαρχιώτες ταγμένοι στα ελληνικά πράγματα, η Μελίνα έφερνε τον αέρα του κόσμου.
Αυτό βέβαια δεν αλλάζει καθόλου την Ελληνίδα Μελίνα»

 

Μάνος Χατζιδάκις, Έλληνας συνθέτης: «Η Μελίνα ήταν το ερωτικό πρόσωπο της Ελλάδας»

 

Δημήτρης Χορν, ηθοποιός: «Είναι παιδική μου φίλη, είναι μια έξυπνη, γυναίκα και είναι μια χρυσή καρδιά. Αυτή δίνει μια λάμψη στο ΠΑΣΟΚ. Αυτή το φωτίζει.»

 

Francois Mitterrand, Γάλλος πολιτικός, Πρόεδρος της Γαλλικής Δημοκρατίας: «Οι Γάλλοι αγαπούσαν τη Μελίνα. Αγαπούσαν την καλλιτέχνη, την σπάνια ιδιοσυγκρασία της.


Αγαπούσαν την μαχητικότητά της, την γενναιοδωρία και το θάρρος της»

Κωνσταντίνος Καραμανλής Έλληνας πολιτικός, Πρωθυπουργός της Ελλάδας, Πρόεδρος της Δημοκρατίας: «Η Μελίνα με το υψηλό καλλιτεχνικό ταλέντο της και την δυναμική προσωπικότητά της, κατέστησε την παρουσία της όχι μόνο στην ελληνική, αλλά και στην ευρωπαϊκή ζωή»

 

Ανδρέας Παπανδρέου, Έλληνας πολιτικός, Πρωθυπουργός της Ελλάδας: «Η
γυναίκα που έκανε με την τέχνη και τους αγώνες της, το όνομα της
ταυτόσημο με την ίδια την Ελλάδα»

 

Χαρίλαος Φλωράκης, Έλληνας αντιστασιακός, πολιτικός, Γενικός Γραμματέας του Κομμουνιστικού Κόμματος Ελλάδας: «Η Μελίνα ξεχώριζε για την ανθρωπιά της [...] Ήταν απ’ τα δυο τρία ονόματα που ξέραν οι ξένοι
για την Ελλάδα. Το όνομα της Μελίνας κυριαρχούσε.»

 

Άλκη Ζέη, Ελληνίδα συγγραφέας: «Τη θυμάμαι, όχι σα μια σταρ, αλλά ως μια γυναίκα με μεγάλα αισθήματα και πάθος. Πάνω απ' όλα, ήταν καλός άνθρωπος. Για εκείνην, η φιλία έπαιζε πολύ σημαντικό ρόλο. Μπορούσε να
κάνει τα πάντα για τους φίλους. Συμπαραστεκόταν σε όλους και μπορούσε να θυσιαστεί γι' αυτούς. Μου λείπει πολύ.»

 

 Λόγια της Μελίνας

 

«Δεν έχω σύστημα στη ζωή μου. Μπορώ να ζήσω με μια δεκάρα ή με εκατομμύρια. Τα πράγματα δεν με νοιάζουν. Με νοιάζουν οι άνθρωποι.»

(συνέντευξη στον Bryan Buckingham, 1962)

 

«Εγώ γεννήθηκα Ελληνίδα και θα πεθάνω Ελληνίδα. Ο Παττακός γεννήθηκε φασίστας και θα πεθάνει φασίστας».(1967)

«Η Ελλάδα που ξανάρχισε (μετά την πτώση της δικτατορίας) δεν ήταν η Δημοκρατία του Περικλέους, αλλά μια Ελλάδα που έμοιαζε με την Ακρόπολη.


Όλα ετοιμόρροπα και που στέκονται όρθια μόνο χάρη στις σκαλωσιές.»
(συνέντευξη στο περιοδικό F.Magazine,1978)

 

«Όταν πρόκειται για την Ελλάδα γίνομαι η μεγαλύτερη ζητιάνα του κόσμου!»
(συνέντευξη στον Γιώργο Λιάνη, 1985)

 

«Φοβάμαι μήπως χαθεί η ιδεολογία στη γη κι ότι θα γίνουμε ανθρωπάκια που θέλουν να καλοπεράσουν, θα θέλουμε να κάνουμε καταναλωτική ζωή. Κι ότι εμείς οι Έλληνες ακόμη θα χάσουμε αυτό που λέγεται αξιοπρέπεια, αυτό που λέγεται αγωνιστικότητα»

(συνέντευξη στον Γιώργο Δουατζή, 1990)

 

«Νόμιζα ότι φοβόμουν την αρρώστια, δεν είναι αυτό. Φοβάμαι να μην μεαγαπάνε πια.»
(συνέντευξη στον Γιώργο Δουατζή, 1990)

 

«Ελπίζω να δω τα Μάρμαρα (του Παρθενώνα) πίσω στην Αθήνα προτού πεθάνω. Αν όμως έρθουν αργότερα, εγώ θα ξαναγεννηθώ».(1994)

 

«Από τη ζωή ως το θάνατο, ένα τσιγάρο δρόμος.» (1994)

 

Η Μελίνα Μερκούρη άφησε την τελευταία της πνοή στις 6 Μαρτίου 1994, σε νοσοκομείο της Νέας Υόρκης, όπου νοσηλευόταν με καρκίνο των πνευμόνων  


πηγή: Βικιπαίδεια

*Ευχαριστώ πολύ την Σοφία Στοΐδου για τη δημιουργία του κολάζ των φωτογραφιών. 
** Ευχαριστώ πολύ την Κατερίνα Καράμπελα για την βοήθειά της


Κώστας Μαντάς
 

Δείτε το video